تداوم و پويائي تفكر حيات بخش شيعه مديون حوزه‌هاي علميه است، اين نهاد مقدس همواره برفراز تحولات فكري و علمي جوامع اسلامي، زمينه ساز تغييرات بزرگ اجتماعي بوده است كه آخرين آن انقلاب اسلامي و ايفاي نقش اصلي براي شكل‌گيري نظام مقدس جمهوري اسلامي بوده است، بدون شك بخش مهمي از پويائي و ماندگاري اين نهاد بواسطه حفظ آزادي و استقلال مراجع، استاتيد و طلاب فاضل آن از حكومت‌هاي وقت بوده است.